اختصاصی "وستی پرس"

تحلیل‌گر اوکراینی: رفتار غرب باید درس عبرت جدی برای اوکراین شود

روز پنجشنبه، 5 اسفند سال جاری، ساعت 6:30 به وقت تهران ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور فدراسیون روسیه طی پیام تلویزیونی از آغاز عملیات ویژه نظامی ارتش روسیه در خاک جمهوری‌های دانباس اعلام کرد. نیروهای مسلح روسیه پس از چند ساعت از انهدام سامانه های ضدهوایی اوکراین و زمینگیر شدن نیروی هوایی این کشور خبر دادند و اعلام شد که تاسیسات و استحکامات نظامی اوکراین مورد اصابت موشک‌های نکته زن و فوق دقیق روسیه قرار گرفت و منهدم شد. بدین ترتیب مشخص شد که عملیات نظامی روسیه فراتر از منطقه دانباس بوده و کل خاک اوکراین را در بر میگیرد. در این خصوص برای بررسی وضعیت بوجود آمده در اوکراین با کانستانتین باندارنکو، رئیس بنیاد "سیاست" (کی‌یف)، تحلیل‌گر و تئوریسین معروف اوکراین گفتگو کردیم.

وپ: شما در کی‌یف عملیات نظامی روسیه و وضعیت را چطور ارزیابی می کنید؟

- در واقع وضعیت بسیار نگران کننده است. نیروهای نظامی روسیه وارد حومه کی‌یف شده اند و از شمال و غرب به شهر کی‌یف نزدیک شده اند. همچنین اخباری می رسد مبنی بر اینکه بخشی از نیروهای روسیه از سمت شرق شهر نیز در حال پیشروی هستند.

تلفات در بین هر دو طرف زیاد است و حتی روسیه انتظار چنین تلفات سنگین در بین نیروهای خود را نداشت.

علی رغم اینکه دو روز شاهد درگیری‌های نظامی هستیم نیروهای مسلح اوکراین همچنان در حال دفاع هستند.

علاوه بر این ما شاهد درگیری نظامی در جنوب اوکراین و مشخصا در استان‌های خرسون و نیکولایفسک هستیم. در اودسا نیز تیراندازی شنیده شده است ولی وضعیت در این شهر وخیم نیست.

وضعیت در بخش شمال و شمال شرق اوکراین و مشخصا در خارکوف بسیار دشوار است.

باید بگویم که درگیری‌ها ادامه دارد و ما شاهد یک جنگ گسترده هستیم.

 

وپ: اوکراین روی حمایت و کمک غرب و ناتو حساب کرده بود. ولی حمایتی در کار نیست. شما در کی‌یف چه حسی دارید؟

به نظر من وضعیت کنونی باید درس عبرت جدی شود برای اوکراین. چرا که اوکراین خیلی امید داشت که غرب بهش کمک می کند و نیروهای غربی در وضعیت دشوار اوکراین را تنها نخواهند گذاشت. ولی فعلا ما شاهد حمایت معنوی هستیم. البته برخی کشورها مثل لهستان یک سری مهمات به ما دادند. همچنین شاهد اظهاراتی هستیم مبنی بر اینکه تحریم‌های اعمالی بر ضد روسیه دیر یا زود نتیجه خواهند داد.

مسلما در چنین شرایطی رهبری اوکراین در نامیدی بسر می برد و الان ما شاهد هستیم که دولت در حال رایزنی و تصمیم‌گیری است که آیا تن به مذاکره با روسیه بدهد یا نه.

 

وپ: بسیاری از کارشناسان و شخص من معتقد هستیم که اوکراین قربانی رقابت بین روسیه و غرب شده است...

- این واقعیت است. در واقع ما شاهد تغییر نظم جهانی هستیم. شاهد تغییر توازن قوا در دنیا هستیم. اوکراین اولین قربانی این تغییر و تحولات بین المللی شد. البته بنظر می رسد که اوکراین آخرین قربانی این تحولات نیست.

به نظر من دنیا در آستانه تحولات جدی و تنش‌های شدید است و جنگ اوکراین رویداد اول در این زمینه است.

 

وپ: رسانه ها و حتی سیاست‌مداران ایتالیایی اعلام کرده بودند که زلنسکی برای مدتی "از دسترس" خارج شده است...

زلنسکی پیداش شد. درواقع بعد از اینکه ماریو دراگی نخست وزیر ایتالیا اعلام کرد که در طول حدودا یک ساعت و نیم نتوانست با زلنسکی ارتباط بگیرد رئیس جمهور اوکراین بشوخی اعلام کرد که دفعه بعد سعی می کند یک ساعت و نیم جنگ را عقب بی اندازد تا بتواند با دراگی صحبت کند. بگفته زلنسکی در این یک ساعت و نیم سنگین ترین نبر بر سر فرودگاه "گاستومل" در جریان بود و امکان ارتباط وجود نداشت. بعد از این زلنسکی در حیات کاخ ریاست جمهوری اوکراین در کی‌یف در کنار یارانش سلفی گرفت و پیام ویدئویی منتشر کرد.

 

وپ: شما در کی‌یف اظهارت اخیر پوتین را که خطاب به نظامیان اوکراین گفت که قدرت را در دست بگیرند و در این صورت با آنها مذاکره خواهد کرد چطور ارزیابی می کنید؟

ما این اظهارات را طنزآمیز میبینیم. چرا که اولا، در بین نظامیان اوکراین فعلا شخصیتی وجود ندارد که بتواند چنین جریانی را داخل ارتش رهبری کند. دوما، نظامیان اوکراین امروزه بشدت خشمگین هستند و  در حال دفاع میباشند.

 

وپ: آیا در بین نظامیان اوکراین اختلاف نظر و یا نوعی نامیدی وجود دارد؟ گفته می شد که ارتش بدلیل فقدان حمایت کافی از جانب رهبران سیاسی در وضعیت خوبی قرار ندارد؟

خیر. مسئله اینجاست که قبل از حمله روسیه محبوبیت زلنسکی بشدت در حال افت بود. ولی طی چند روز اخیر حتی رقبای سیاسی زلنسکی از وی حمایت می کنند. همچنین در ارتش امروز من احتلاف نظری نمیبینم. بلکه شاهد اتحاد هستم.   

 

وپ: شما گفتید که روس‌ها در حال محاصره کی‌یف هستند آیا امکان این وجود دارد که سران سیاسی اوکراین و دولت بطور کلی به غرب این کشور منتقل شود؟

- این اتفاق ممکن است بیافتد البته به شرطی که نیروهای روسیه وارد کی‌یف شوند و جنگ خیابانی شروع شود و نیروهای روسیه به نزدیکی محله دولت برسد. در این صورت زلنسکی چاره ای جز ترک کی‌یف و انتقال به غرب اوکراین را نخواهد داشت. ضمن اینکه سفارتخانه‌های کشورهای غربی و برخی از سرویس‌های امنیتی اوکراین قبل از آغاز درگیری‌ها به غرب اوکراین منتقل شدند. لذا من فکر می کنم که موضوع انتقال زلنسکی به غرب کشور در حال بررسی و امکان پذیر است.

در خصوص سیر تحولات باید دید که امشب چه اتفاقی می افتد و امشب تعیین کننده خواهد بود.

 

وپ: دقیقا منظورتان چیست؟

منظور من امکان ورود نیروهای نظامی روسیه به شهر کی‌یف است. ارتش و گاردملی اوکراین مواضع دفاعی بسیار قوی اتخاذ کرده است. ضمن اینکه طی بیش از یک شبانه روز ما شاهد درگیری‌های بسیار شدید بر سر یک فرودگاه کوچک نظامی "گاستومل" بودیم. در این مدت این فرودگاه بارها بین نیروهای دو طرف دست به دست شد. لذا روحیه و قصد دفاع از کی‌یف بسیار بالا است.

 

وپ: فکر نمی کنید که روسیه تا آخر جنگ را ادامه خواهد داد یعنی تا سرنگونی دولت کنونی اوکراین؟ و اینکه آیا امکان تجزیه اوکراین به بخش شرقی و غربی وجود دارد یا نه؟

اولا، پوتین پنهان نمی کند که بدنبال سرنگونی دولت اوکراین است. اینکه وی اعلام می کند که گروه معتادین و نئونازی ها در اوکراین سروکار هستند نشان میدهد که وی قصد ندارد با زلنسکی و تیم وی سروکار داشته باشد.

دوما، تجزیه اوکراین می تواند به خودی خود صورت بگیرد. اگر نیروهای نظامی روسیه بتوانند بخش زیادی از خاک اوکراین یعنی کی‌یف و بخش جنوبی و مرکزی اوکراین را تصرف کنند در این صورت یک خط تقسیم کشور به دو نیمه ایجاد خواهد شد. مسلما بخش غربی کشور رژیم دست نشانده ایی را که در کی‌یف سر کار خواهد آمد به‌رسمیت نخواهد پذیرفت. بدین ترتیب خط مقدم و جبهه که پیش از این در دانباس بود به منطقه غرب کشور منتقل خواهد شد. به این ترتیب ممکن است اوکراین به چند قسمت تجزیه شود. پوتین بارها اعلام کرده است که قصد دارد جمهوری‌های دانتسک و لوگانسک را در جغرافیایی اصلی آن که در مورخ اول ژانویه سال 2014 بود احیا کند. جزیره کریمه از خاک اوکراین منفک شده است. در بخش مرکزی اوکراین ممکن است دولتی ایجاد شود که تحت حمایت و قیمومت روسیه باشد. بخش غربی اوکراین نیز بطور کلی زیر نفوذ اتحادیه اروپا، ناتو و ساختارهای غربی قرار بگیرد.

همانطور که گفتم ما باید منتظر اتفاقات جدی باشیم و بعد از اتمام عملیات نظامی در خاک اوکراین ممکن است جنگ داخلی شعله‌ور شود.  

 

وپ: سئوال اخر من این است که دیروز طی یک برنامه تلویزیونی سیاست‌مدار روس اظهارات جالبی کرد در خصوص اوکراین وی گفت همه چیز بستگی به یان خواهد بود که مردم کدام طرف را بگیرند. به نظر شما امروزه روسیه در بین مردم شرق، جنوب و مرکزی اوکراین چه جایگاهی دارد؟

جواب: موضوع اینجاست که نظرسنجی‌ها قبل از آغاز جنگ نشان می داد که 17% از مردم اوکراین روسیه و سیاست آن را مثبت ارزیابی می کند. ولی نظرسنجی جدید وجود ندارد. در هر صورت جنگ نمی تواند نظر مثبت مردم را جلب کند.   

مصاحبه از: پرویز نعمت اف

شناسه: 2317