اسپوتنیک: با توجه به وخامت اوضاع ژئوپلتیک جهانی، آیا روسیه و ایران درباره احداث کانال بین دریای خزر و خلیج فارس دوباره وارد مذاكرات شدند؟

- در مورد (احداث كانال بين) دریای خزر به خلیج فارس ما هيچ مذاکره ای نداشتیم، پیشتر ایران، زمانی که اینجانب سفیر ایران در روسیه بودم، همچنین پیگیری ای داشتم که مطالعاتش انجام شده، اما در حال حاضر هیچ صحبتی در هیچ جلسه ای و هیچ محور مذاکراتی در این زمینه نداریم.

اسپوتنیک: اگر روسیه پیشنهاد ایجاد یک سیستم مالی جایگزین سيستم مالي "سوئیفت" آمریکا را ارائه کند، آیا ایران بخشی از این سیستم مالی خواهد بود؟ آیا چنین موضوعی مطرح شده است؟

- طبیعی است دو کشور که تمایل به حذف دلار از معاملات خود را دارند، پس باید یک سیستم سوئیفت خاص برای خودشان در اختیار داشته باشند. یک سیستم مالی ما پیشنهاد کردیم و یک سیستم روسیه پیشنهاد کرد، تقریبا به یک توافق خوب رسیده ایم، که از ترکیب این دو پیشنهاد استفاده کنیم و کار معاملات ارزی خود را از این طریق انجام دهیم.

اسپوتنیک: آيا موضوع سیستم بانکی "میر" روسیه که معادل سیستم "ویزا کارت" جهانی امریکایی در ايران مورد بحث و بررسي قرار گرفته است؟ آیا روس ها می توانند از کارت های میر در ایران استفاده کنند؟ از چه زمانی ميتوان از کارت "میر" در ایران استفاده کرد؟

- از وقتی رئیس بانک مرکزی ایران به روسیه سفر کردند، با رئیس بانک مرکزی روسیه و چند بانک مهم این کشور درباره این مطلب صحبت شده است، به نظرم به زودی این کارت برای طرفین در ايران فعال خواهد شد. نمی دانم در حال حاضر می شود از کارت "میر" در ایران استفاده کرد یا خیر، اما درباره این امر و انجام آن توافق شده است.

اسپوتنیک: ایران و روسیه درباره تجارت متقابل از طریق پول ملی گفتگو کردند، موانع اصلی تجارت با پول ملی چیست و تبادلات با پول ملی چه زمانی می تواند آغاز شود؟

- در سفر اخیر ریس بانک مرکزی ما ( به روسیه ) درباره تجارت متقابل با پول ملی توافق حاصل شده است. لازمه انجام مبادلات به ارز ملی وجود ارزهای دو طرف (ریال و روبل) در دو کشور است. از زمانی که روبل و ریال در بانک مرکزی ایران رونمایی شده است الان طرفین این پروسه را جِنِریت میکنند. یعنی روسیه و ایران ریال و روبل تولید می کنند. یکی از کارهای مهم این است دو طرف صادرات کالاهای خود را افزایش دهند... در مورد سوآپ نفت و سوآپ گاز و یا مثلا غلات، که روند آن امسال افزایش داشته است. ما هم کالاهای خود را صادر کنیم، به عنوان مثال روسیه خیلی به کالاهای مصالح ساختمانی ما احتیاج دارد، یا مثلا سیفی جات. باید صادرات و واردات انجام شود. پس الزام این کار تبادل پروژه های متقابل و تجارت متقابل است.

بین ایران و روسیه مبادلاتی با ارز ملی انجام شده است . در حال حاضر ما مقدار زیادی از غلات روسیه با ارز ملی وارد کردیم، واردات گندم در سال جاری از روسیه با سال های قبل قابل مقایسه نیست، در مقابل ما داریم لبنیات و مصالح ساختمانی و سیفی جات به کشور روسیه صادرات میکنیم (با ارز ملی).

اسپوتنیک: آیا اتحاد استراتژیک روسیه و ایران در بخش انرژی امکان پذیر است؟ این اتحاد(هم پیمانی) در چه زمینه هایی می تواند برای دو کشور مفید باشد؟

- مقامات دو کشور در سطح رئیس جمهور روابط دو کشور را رابطه ای استراتژیکی خوانده اند و سر فصل تفاهم نامه یا قرار دادی که بین دو کشور برای بیست ساله در حال آماده سازی است، رابطه استراتژیک است.

رابطه کلی به صورت کلی استراتژیک است. یکی از مواردی که می تواند بخشی از آن رابطه استراتژیک باشد، میتواند در حوزه انرژی باشد.

به خصوص در سفر آقای پوتین که برای جلسه سه جانبه به تهران تشریف آوردند یک تفاهم نامه جامع انرژی در مورد توسعه میدان های نفتی ایران سرمایه گذاری درمورد سوآپ گاز، سواپ نفت و امثالهم امضا شده که شامل رقم رقمی بسیار خوبی است واین میتواند برای اینده هر دو کشور شروع بسیار خوبی باشد.

اسپوتنیک: ایران در سال ۲۰۲۱ در خرید غلات روسیه از ترکیه و مصر پیشی گرفت؛ امسال به چه صورت است؟ آیا تحویل غلات به ایران برای روس ها سخت تر شده است؟ حجم واردات شما از روسیه کاهش یافته است؟ ایران چه میزانی غلات و گندم از روسیه وارد خواهد كرد؟

- اول اینکه رابطه ما با روسیه ربطی به جنگ اوکراین و روسیه نداشته است، اهداف ما بعد از سفر آقای ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران به روسیه شروع شده و در آن زمان جنگی بین روسیه و اوکراین نبود و در آن سفر تصمیم گرفته شد در حجم بالا خرید غلات از کشور روسیه داشته باشیم، تصمیمی که دارد اجرا می شود. اگر به آمار دقت کنیم رقمی بسیار بالای از واردات غلات از روسیه داریم و این روند ادامه دارد، این بحث ربطی به جنگ روسیه و اوکراین ندارد. قبل از جنگ، ریس جمهور ایران و روسیه توافق کردند... عدد حجم غلات که ایران از روسیه وارد خواهد کرد، عددی بالایی و فکر کنم تا ده میلیون تن گندم از روسیه وارد می کنیم.

اسپوتنیک: ایران علاقمند به واردات چه محصولات کشاورزی از روسیه است؟

- ایران بیشتر غلات را می خواهد از روسیه وارد کند و در مقابل ما پسته و میوه و سبزیجات صادر می کنیم.

اسپوتنیک: تولیدکنندگان لباس و پوشاک ایرانی آمادگی خود را برای حضور در بازار روسیه و صادرات کالاهای خود به این کشور اعلام کردند، در این رابطه چه اقداماتی صورت گرفته است؟

- در حال حاضر مرکز تجاری در دست تهیه و بهره برداری توسط وزارت صمت است و کار در حوزه پوشاک و لباس را شروع کرده است.

اسپوتنیک: ویکتوریا نولند معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور سیاسی گفت که بازگشت به برجام به ایران امکان می دهد در ازای کاهش تحریم ها علیه تهران، نفت خود را به بازارهای جهانی بازگرداند. آیا ایران برای ورود به بازار جهانی آماده است؟

- ما در حال مذاکره (برای وارد شدن به بازارهای جهانی) هستیم، مذاکره ای که برجام به نتیجه برسد و علاقه مندیم به بازار جهانی وارد بشویم، ما مشتاق ورود به بازار نفت جهانی هستیم و ظرفیت آن همان مقدار سهمیه ما در اوپک.

اسپوتنیک: ایران در تولید خاویار سیاه پیشتاز است، به طوریکه سهمیه تولید سالانه آن به ۵۰ تن رسیده است. آیا ایران به فکر افزایش سطح تولید است؟ آیا می توان با کشورهای دریای خزر برای بحث افزایش تولید وارد مذاکره و رایزنی شود؟ یا وارد پروژه های مشترک با این کشورها برای استخراج و صادرات شوید؟

- یکی از تفاهمات ۵ جانبه که در خزر کردیم تفاهمات شیلاتی است که بسیار استراتژیک هم هست ودر آن هر کسی به نوبه خودش در جهت پرورش خاویار اقدام می کند. مقدار بچه ماهی خاویاری که ما در دریایی خزر میرزیم اصلا قابل مقایسه با بقیه کشورها نیست. اظهار علاقه کردیم با کشورهای حاشیه دریایی خزر همکاری های داشته باشیم، ما داریم تعهدات خود را انجام می دهیم و برای اینکه اکو سیستم خزر را حفظ کنیم به خصوص در بخش ماهی گیری داریم تکالیف و تعهدات خودمان را انجام می دهیم. همکاری خوبی با سایر حاشیه دریایی خزر داریم.

اسپوتنیک: کریدور شمال جنوب(از روسیه تا هند با مرور از ایران) در چه زمینه هایی میتواند برای دو کشور ایران و روسیه مفید باشد؟

- کریدور شمال و جنوب... بله کریدور رشت - آستارا هنوز تکمیل نشده، اما نمیتوانیم صبر کنیم دو سه سال دیگر تا این پروژه به طور کامل تکمیل شود. دولت ایران اولویت همکاری خود را به همکاری با کشورهای همسایه داده است و یکی از این همکاری ها در حوزه ترانزیت است، یکی از این همکاری های کریدور شمال و جنوب و یکی از مسیرهای کریدور شمال و جنوب ، استارا– انزلی – امیر اباد – به جنوب است که به صورت ترکیبی، دریایی و کامیونی و راه اهنی به سمت جنوب می رود، حدود دو ماه است که کالاها با قوت از طریق دریای خزر واز طریق "سرخس و اینچی برون" کالا ها به سمت هند می رود.

فایده این کریدور این است که حد اقل زمان جا به جایی کالاها از هند به روسیه وبر عکس هفده روز کوتاه تر می شود و طبیعتا ارزانتر هم هست.

بجز بحث منافع اقتصادی، موضوع تسهیل روابط بین کشورها را باید در نظر گرفت، که اینجا این موضوع نیز لحاظ شده است.

یکی از کارهای اصلی تکمیل کردن روابط تجاری، صادرات واردات است، که در این میان ترانزیت و حمل و نقل از نکات مهم است. برای اینکه روابط خود را تقویت کنیم، با روسیه و کشورهای ساحل خزر، چه در اسیای مرکزی چه در قفقاز، در مورد ترانزیت تا میتوانیم تسهیلات ایجاد کنیم که کمک کنیم ، که این کار به سود ملت های تمام کشورهای مربوطه است.

باید همکاری ها، صادرات و واردات را افزایش دهیم، تزانزیت هم از موارد مهم در این زمینه به شمار می رود. بعلاوه، مهم است که بتوانیم همکارهای دانش بنیانی با هم دیگر داشته باشیم، و به تبادل دانش و تکنولوژی بپردازیم.

همکاری ها نشان می دهد که اقتصاد دو کشور مکمل هم است، تا اینکه بتوان به اظهارات روسای جمهور دو کشور در مورد روابط استراتژیک دست یافت.

تعداد بازدید ها و ملاقات های دو جانبه بین روسای جمهور در همین چند ماه گذشته افزایش داشته است، به چی تعدادی رسیده است، خوشحالیم که اقای رئیسی در سفرهایش با اقای پوتین ملاقات می کنند.

موضوع مهم موضوع ورود ما به اوراسیا و شانگهای و بریکس است، که امیدواریم با تلاش های مسئولین مربوطه این امر محقق شود.

بریکس کاملا یک اتحادیه همکاری اقتصادی است، سازمان شانگهای جنبه امنیتی را هم شامل می شود، اما بریکس صرفا اقتصادی است. شانگهای مختص خود منطقه است، بریکس از سراسر دنیا است که شامل کشورهایی از افریقا جنوبی، امریکای لاتین و اسیا است و یک پوشش بسیار خوب در زمینه های همکاری است. اتحادیه مهمی است وامیدواریم به زودی به سازمان تبدیل شود. اگر بریکس تقویت بشود، موضوع دلار حذف می شود وما امیدواریم در سازمان شانگهای پول واحدی که پیشنهاد کردیم زودتر شکل بگیرد.