قرارداد دو شرکت ایران و اتحادیه اوراسیا برای تجارت کالا در مسیر خلیج فارس و آفریقا
به نقل از ایرنا، این قرارداد بین موسسه جهاد استقلال از ایران و هولدینگ (شرکت مادر تخصصی) آگرواکسپرس اوراسیایی به امضا رسید.
در این آیین، کاظم جلالی سفیر ایران در روسیه بر اهمیت توسعه همکاریها با اتحادیه اقتصادی اوراسیا تاکید وامضای این قرارداد را نتیجه تلاش طرفین برای توسعه مناسبات خواند.
هدف از انعقاد این قرارداد، تسهیل در تجارت محصولات غذایی در سطح کشورهای منطقه و استفاده از ظرفیتهای ترانزیتی ایران برای ارسال غلات، گوشت و دانه های روغنی به کشورهای حاشیه خلیج فارس و آفریقایی است.
بنا بر این گزارش، موسسه جهاد استقلال به نمایندگی از وزارت جهاد کشاورزی و هولدینگ آگرواکسپرس اوراسیایی به نمایندگی از اتحادیه اقتصادی اوراسیا این قرارداد را امضا کردند.
شرکتهای بزرگی از کشورهای روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، بلاروس و ارمنستان از اعضای هولدینگ آگرواکسپرس هستند.
اتحادیهٔ اقتصادی اوراسیا (EAEU) یک اتحادیه اقتصادی میاندولتی شامل بلاروس، قزاقستان، روسیه، قرقیزستان و ارمنستان است. اعضای ناظر این اتحادیه ازبکستان، مولداوی و کوبا هستند.
توافقنامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا چهارم دیماه ۱۴۰۲ (۲۵ دسامبر ۲۰۲۳) در نشستی با حضور مقاماتی از ۶ کشور طرف قرارداد در سنپترزبورگ روسیه امضا شد. این توافقنامه برای اجرایی شدن نیازمند تصویب در مجلس شورای اسلامی و مجالس پنج کشور عضو اتحادیه است.
با نهایی شدن این توافقنامه، حدود ۸۷ درصد صادرات کالاهای ایرانی به کشورهای روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان به عنوان اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا بدون تعرفه گمرکی انجام خواهد شد و متقابلا نیز صادرات این کشورها به کشورمان از این مزیت برخوردار خواهد شد.
پیشنویس توافقنامه بین ایران و اوراسیا بر سر اخذ تعرفههای صادراتی ترجیحی در ۵ ژوئیه ۲۰۱۷ در ایروان امضا شد و هم اینک در حال اجرا است.
پیش از این و در ملاقات هفته نخست خردادماه ۱۴۰۳ سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو با باکیت جان ساگیتنایف رئیس اتحادیه اقتصادی اوراسیا، درخواست رسمی عضویت ناظر کشورمان در این اتحادیه تحویل شد.
کریدور شمال – جنوب که در آغاز راه، محصول اراده و عزم روسیه، ایران و هند در سال ۲۰۰۰ میلادی برای ایجاد گذرگاه حمل و نقل بار بود، در طول سال های بعد، شاهد پیوستن شمار دیگری از کشورها به این مسیر ترانزیتی بود.
آنچه برای این کشورها در پیوستن به این مسیر ترانزیتی انگیزه بخش بود این بود که مسیرهای متداول برای ارسال کالا از هند به سمت سن پترزبورگ روسیه که از کانال سوئز عبور میکند، حدود ۱۴ هزار و ۵۰۰ کیلومتر طول دارد اما کریدور شمال - جنوب تنها هفت هزار و ۲۰۰ کیلومتر است که بهره گیری از این ظرفیت، ۴۰ درصد زمان ترانزیت و ۳۰ درصد هزینه های حمل و نقل را کاهش می دهد.
مسیر غربی کریدور شمال – جنوب که کشورهای روسیه، جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان را شامل میشود، از نظر ریلی دارای حلقه مفقودهای به مسافت ۱۶۲ کیلومتر بین رشت و آستارا است که در صورت اجرایی شدن توافق ایران و روسیه برای احداث این مسیر ریلی عملاً جنوب آسیا از طریق کوتاهترین مسیر ریلی بین سن پترزبورگ و خلیج فارس به شمال اروپا متصل خواهد شد.
بنا بر اعلام سفیر ایران در روسیه، در سال ۲۰۲۳ میلادی در بخش شرقی کریدور، برای نخستین بار حمل و نقل کالا شکل گرفت و ۶۵۰ هزار تن کالا از این مسیر جابجا شد و علاوه بر این، از مسیر دریای خزر نیز حمل و نقل کالا در مسیر کریدوراز ۶ میلیون تن در سال ۲۰۲۲ به ۱۰ میلیون تن در سال ۲۰۲۳ افزایش یافت.
به گفته کاظم جلالی، در مسیر غربی (جادهای) کریدور که از روسیه، جمهوری آذربایجان و جمهوری اسلامی ایران میگذرد نیز در سال ۲۰۲۳ میلادی سه میلیون تن کالا عبور کرد؛ این در حالی است که در سالهای قبل از آن بیشترین ارقام حجم مبادله کالا یک و نیم تا ۲ میلیون تن بود.